Dziecko szkolne

Porady mają charakter edukacyjny, zawierają jedynie ogólne informacje i w żadnym wypadku nie mogą zastąpić wizyty u lekarza, który po zbadaniu dziecka przedstawi Państwu diagnozę i zaproponuje odpowiednie leczenie.

Przepuklina pępkowa

Uwypuklenie dna pępka, występujące stale, lub pojawiające się w czasie płaczu albo napinania brzucha świadczy o obecności przepukliny, czyli otworu w powłokach jamy brzusznej. W wypadku zauważenia przepukliny należy zasięgnąć porady lekarza. Możliwe jest stosowanie leczenia zachowawczego polegającego na zakładaniu specjalnych plastrów zbliżających mięśnie proste brzucha, co pozwala na zamknięcie otworu przepukliny. Im wcześniej zostanie podjęte takie leczenie, tym większe są szanse na wyleczenie. Duże przepukliny stwierdzane w wieku niemowlęcym najczęściej wymagają leczenia operacyjnego.

Przepuklina pachwinowa

Kuliste uwypuklenie pojawiające się w pachwinie niemowlęcia wymaga pilnej konsultacji lekarza. Jest to przepuklina pachwinowa, która powstaje w wyniku nie zamknięcia się kanału pachwinowego łączącego jamę brzuszną z okolicą pachwinową. Zawsze wymaga ona leczenia operacyjnego. Przed planowaną operacją należy zwracać pilną uwagę na stan przepukliny. Jeżeli przepuklina staje się napięta, twarda i stosując delikatny masaż nie można odprowadzić jej do brzucha, świadczy to o wystąpieniu tzw. uwięźnięcia czyli zaciśnięcia zawartości przepukliny w wąskim kanale pachwinowym. W takiej sytuacji należy natychmiast zasięgnąć porady lekarza.

Wnętrostwo

Jądra powinny znajdować się w worku mosznowym już w chwili urodzenia dziecka. Tym bardziej powinny być tam obecne u dziecka w wieku szkolnym. Jeżeli w worku mosznowym nie stwierdza się obecności jąder należy zgłosić ten fakt lekarzowi pediatrze. Możliwy jest brak obu jąder lub sytuacja, gdy jedynie jedno z jąder obecne jest prawidłowo w mosznie. Nierzadko zdarza się, że u dziecka u którego stwierdzano obecność jąder w worku mosznowym w okresie niemowlęcym i przedszkolnym, w wieku szkolnym rozpoznawane jest wnętrostwo. Dzieje się tak w sytuacji gdy wzrostowi dziecka nie towarzyszy prawidłowy wzrost powrózka nasiennego na którym zawieszone jest jądro. Przyczyny niezstąpienia jąder do worka mosznowego są złożone i możliwe do ustalenia po zbadaniu dziecka i wykonaniu badań obrazowych (USG). Leczenie wnętrostwa u dziecka w wieku szkolnym powinno być podjęte zaraz po postawieniu rozpoznania ponieważ dłuższe pozostawanie jąder poza workiem mosznowym źle wpływa na ich rozwój i może być przyczyną późniejszej bezpłodności.

Wodniak jądra

Miękki, sprężysty i niebolesny guz pojawiający się w worku mosznowym może być wodniakiem jądra. Jest to nagromadzenie płynu w osłonkach jądra. Jeżeli wodniak okresowo powiększa się, a potem zmniejsza świadczy to, iż posiada on połączenie z jamą brzuszną. Wodniaki nieposiadające komunikacji z jamą brzuszną często ustępują samoistnie. Te zaś, które posiadają takie połączenie z reguły wymagają leczenia operacyjnego.

Jądra wędrujące

Prawidłowo u chłopca jądra powinny być obecne stale w worku mosznowym. Jeżeli okresowo jądra znajdują się poza moszną, a następnie samodzielnie do niej zstępują, to stan taki określany jest jako wędrowanie jąder. Wymaga on okresowej kontroli lekarskiej, gdyż w niektórych przypadkach stan ten może stopniowo przechodzić w wnętrostwo.

Naczyniak:

Czerwona plamka na skórze niemowlęcia może być naczyniakiem. Powstaje on w wyniku nieprawidłowego rozwoju włosowatych naczyń krwionośnych skóry i najczęściej pojawia się w pierwszym miesiącu życia. Do około 6 miesiąca życia może się powiększać i w niektórych przypadkach może osiągać dość duże rozmiary. Z tego powodu obecność naczyniaka na skórze dziecka powinna skłonić do zasięgnięcia porady lekarza. Po 6. miesiącu życia naczyniaki ulegają stopniowemu, samoistnemu zanikowi i całkowicie ustępują pomiędzy 3. i 4. rokiem życia. W sytuacji gdy naczyniak szybko powiększa się, co grozi zajęciem dużego obszaru skóry, szczególnie w miejscach istotnych kosmetycznie, mogą istnieć wskazania do do podjęcia leczenia. Najczęściej stosowana w tych wypadkach metodą jest krioterapia. Polega ona na zamrażaniu tkanki naczyniaka przy pomocy specjalnego urządzenia co prowadzi do wystąpienia zmian zapalnych i stopniowego zamykania nieprawidłowych naczyń krwionośnych. Niestety w miejscu, gdzie stosowana jest krioterapia rozwija się blizna.Jeżeli zmiana na skórze ma barwę sinoniebieską, jest wypukła i ma charakter guza, to najprawdopodobniej jest to tzw. malformacja naczyniowa czyli nieprawidłowy rozrost naczyń krwionośnych tętniczych i żylnych. Taka zmiana nie ustępuje samoistnie i wymaga leczenia chirurgicznego.

Znamię barwnikowe

Brązowa plama na skórze, o różnym stopniu wysycenia barwnikiem i kolorze od jasnego brązu do czerni, o różnej strukturze powierzchni (może być gładka lub nierówna) oraz o różnej wielkości najprawdopodobniej jest znamieniem barwnikowym. Jeżeli znamię jest obecne od urodzenia to określa się je jako wrodzone. Najczęściej znamiona pojawiają się już po porodzie. W zdecydowanej większości przypadków są to zmiany drobne nie wymagające leczenia. Niepokój mogą budzić znamiona o nierównym kształcie i nierównym wysyceniu barwnikiem, szybko rosnące lub zmieniające kształt i zabarwienie. Takie znamiona powinny być usunięte chirurgicznie. W okresie niemowlęcym szczególny problem lecznicy stanowią duże znamiona barwnikowe wrodzone o średnicy od kilkunastu do nawet kilkudziesięciu cm.

Moczenie nocne

Moczenie nocne nie jest chorobą, ale objawem podobnie jak katar czy gorączka. Niemniej w codziennym języku termin ten jest powszechnie używany. Potocznie mówi się przecież, że ktoś choruje na katar, a nie zapalenie błony śluzowej nosa spowodowane zakażeniem wirusowym. Operując zatem terminem „moczenie” należy pamiętać, że jest to objaw licznych zaburzeń czynnościowych, anatomicznych lub zakażeń w obrębie układu moczowego, a nie rozpoznanie konkretnej jednostki chorobowej.
Moczeniem nocnym określane jest popuszczanie moczu w ciągu nocy u dziecka, które ukończyło 5 rok życia. Zgodnie z tą definicją moczenie się w nocy u 5-latka wymaga już diagnostyki i leczenia.

Kaszak

Elastyczny, okrągły, często żółtawo przeświecający, stopniowo powiększający się guzek skóry to najprawdopodobniej kaszak. Jest to torbiel skórna o ścianie zbudowanej z tkanek skóry i wypełniona treścią produkowaną przez naskórek i gruczoły skóry. Kaszaki stopniowo powiększają się i mogą osiągać dość duże rozmiary. Zawsze istnieje ryzyko zakażenia wypełnionego łojową zawartością kaszaka, co prowadzi do powstania ropnia. Kaszaki powinny być usuwane chirurgicznie.

Sklejenie napletka

Terminem tym określa się sklejenie wewnętrznej blaszki napletka z żołędzią prącia.
U noworodka tuż po urodzeniu ujście napletka powinno być na tyle szerokie, aby można było uwidocznić ujście cewki moczowej.
Często jednak obserwuje się u dzieci w okresie noworodkowym i niemowlęcym na tyle wąskie ujście napletka, że niemożliwe jest uwidocznienie ujścia cewki moczowej. Ocenia się, że sytuacja taka ma miejsce nawet u 46% noworodków. Jeżeli nie stwierdza się trudności w oddawaniu moczu, to znaczy – dziecko oddaje mocz swobodnie, szerokim strumieniem, w trakcie mikcji nie napina się i nie płacze, a sam napletek w trakcie oddawania moczu nie uwypukla się balonowato, to mamy do czynienia ze zjawiskiem fizjologicznym. Postępowanie polega jedynie na delikatnym naciąganiu napletka podczas kąpieli, co powinno spowodować stopniowe poszerzenie jego ujścia. Nie może być ono zbyt forsowne, gdyż w takim wypadku może spowodować pękanie delikatnej w tym miejscu skóry, krwawienie i bliznowacenie, które może doprowadzić do powstania stulejki. Jeżeli do 12 miesiąca życia ujście napletka nie ulegnie poszerzeniu wskazana jest wizyta u lekarza.

U noworodków i niemowląt często obserwowane jest sklejenie wewnętrznej powierzchni napletka z żołędzią, co uniemożliwia jego sprowadzenie i odsłonięcie żołędzi. Ocenia się, że napletek nie daje się oddzielić od żołędzi u większości noworodków (96%). Z czasem pomiędzy dwiema warstwami skóry zaczyna gromadzić się wydzielina gruczołów skórnych. Zalegająca wydzielina, tak zwana mastka, może ulec zakażeniu prowadząc do ropnego zakażenia żołędzi i napletka, które może skutkować zmianami bliznowatymi ujścia napletka i rozwojem stulejki. W przypadku stwierdzenia sklejenia napletka u noworodka i niemowlęcia zalecana jest obserwacja oraz codzienne zabiegi higieniczne. W wielu wypadkach napletek ulega samoistnemu rozklejeniu do 12 miesiąca życia. Jeżeli po 12 miesiącu życia napletek jest nadal sklejony należy zwrócić się do lekarza.
W celu uwolnienia napletka wykonywany jest zabieg polegający na rozdzieleniu 2 warstw sklejonej skóry w znieczuleniu miejscowym uzyskiwanym przez aplikację odpowiedniego kremu.

Począwszy od okresu noworodkowego napletek i żołądź wymagają codziennych zabiegów higienicznych. Polegają one na odprowadzeniu napletka, uwidocznieniu żołędzi i umyciu ciepłą wodą.